Müzik, nörogelişimsel problemleri çözecek
Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) tarafından geliştirilen ’neurosound cihazı’ başta otizm olmak üzere disleksi, dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu, öğrenme güçlüğü, konuşma bozukluğu gibi nörogelişimsel problemlerin çözümüne katkı sağlıyor. Neurosound programı Türkiye genelinde 60 noktada uygulanıyor.
AKÜ Zafertekno Park bünyesindeki şirket ve AKÜ Mühendislik Fakültesi Biomedikal Mühendisliği’nin birlikte çalışarak 7 yıl boyunca geliştirdiği proje, çocuklarda öğrenme güçlüğünün tedavisi ile bilişsel becerilerinin gelişimine yardımcı oluyor. Dünya çapında geliştirilen ilkler arasında yer alan ’neurosound cihazı’nda müzik ve ses kullanılarak otizm, disleksi, dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu, öğrenme güçlüğü, konuşma bozukluğu gibi nörogelişimsel problemlere yönelik sinir sistemine müdahale edilebiliyor.
AKÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yusuf Karaca, 7 yıl önce çocuklarda bilişsel problemlere çözüm bulmak amacıyla bir arayışa girdiklerini belirterek, çeşitli araştırma projeleri oluşturduklarını kaydetti. Bu kapsamda ABD, Kanada ve Avrupa’nın çeşitli ülkelerine ziyaretlerde bulunduklarını ve eğitim programlarına katıldıklarını ifade eden Karaca, "Orada gözlemler yaptık. Elde ettiğimiz deneyimle Biomedikal Mühendisliği hocalarının desteğiyle AKÜ Zafertekno Park bünyesindeki şirketimiz üzerinden bu projeye başladık. Şu anda çok iyi sonuçlar aldığımız neurosound cihazımızı ürettik. Türkiye genelinde 60’tan fazla noktada bu cihazımızla uzman psikologlarımız ve bazı tıp doktorlarımız uygulamalar yapıyor. Başta otizm olmak üzere disleksi, dikkat eksikliği, hiperaktivite, öğrenme güçlüğü, konuşma bozukluğu gibi nörogelişimsel problemlerde cihazımızla oldukça güzel sonuçlar elde edebiliyoruz. Projeyi, başarmış olmaktan dolayı oldukça mutluyuz" dedi.
AKÜ Öğretim Üyesi, Afyon-Uşak Zafer Teknoloji Geliştirme Bölgesi Zafer Teknopark A.Ş. Genel Müdürü Prof. Dr. Tuğrul Kandemir, üniversite-sanayi iş birliğinin güzel bir örneği olan neurosound cihazı projesini hayata geçirmenin mutluluğunu yaşadıklarını aktardı. Türkiye’de ilk defa, dünyanın da sayılı örneklerinden neurosound cihazının üretimini Afyon Teknopark bünyesinde hayata geçirdiklerini anlatan Prof. Dr. Kandemir, Yaklaşık 7 yıllık bir ar-ge sürecimiz vardı. Çalışmanın sonunda başarılı bir şekilde projeyi sonlandırdık dedi. Prof. Dr. Kandemir, proje hakkında konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Şu anda projemiz akademik testleri, çalışma sırasında uygulamalarının da sonuçlarını elde ettik. Aldığımız sonuçlar projemizin başarılı bir şekilde sonuç verdiğini göstermekte. Hemen arkasından bir ar-ge projesini ikinci aşaması olan ticarileşme sürecini de başlatmış bulunuyoruz. Bu noktada da KOSGEB Küçük Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme Başkanlığı’nın sağlamış olduğu ar-ge desteğini alarak projemizin ticarileşme sürecini de harekete geçirme aşamasındayız. Önümüzdeki günlerde Türkiye’nin genelinde gerçekten çok ihtiyaç olduğunu düşündüğümüz özellikle çocuklarda öğrenme güçlüklerine, bilişsel becerilerinin gelişmesine yönelik çözüm üreten bir ürün hayata geçirmiş olacağız. Bu kapsamda Afyon Kocatepe Üniversitesi’nin Biomedikal Mühendisliği hocalarının da desteğiyle yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin de çalışmasıyla proji başarılı sonuçlandı. Bundan sonra ileriki aşamalarda yeni projelerle süreci devam ettirmek istiyoruz. Bizim planladığımız, ilk etapta iki yıl için yaklaşık 100 noktada Türkiye’nin bütün şehirlerinde, 81 ilinde bu cihazın kullanılmasıdır. Önümüzdeki yıllarda kullanım sayısının artacağını tahmin ediyoruz".
AKÜ Mühendislik Fakültesi Biomedikal Mühendisi Öğretim Görevlisi Dr. Uğur Fidan, neurosound projesinin kendilerine geldiğinde çok heyecanlandığını söyleyerek, benzer çalışmalarının olduğunu aktardı. Çalışmalar sırasında çok keyifli olduğuna dikkati çeken Dr. Fidan, "Çalışmalar akademik anlamda çok ciddi katma değer sağladı. Neurosound cihazının ar-ge üretim aşamasındaki süreç ve planladığımız gibi bunun yanında çalışmamıza farklı nörogelişimsel cihazların da üretilmesine devam ediyoruz. Dolayısıyla bu sürecin içerisinde lisans öğrencilerinin de yer almış olması bizim için ayrıca bir keyif. Öğrenci arkadaşlarımızın da buralardan daha sonra kendileri iş imkanları bulmuş olması da ayrıca bir motivasyon kaynağı bizim açımızdan" diye konuştu.
Neurosound projesinin akademik danışmanlığını yapan AKÜ Psikoloji Bölümü Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Pınar Dursun, öğrenme engellerinden en önemlilerinden bir tanesinin de dikkat eksikliği problemleri olduğuna işaret etti. Dursun, "Neurosound projesi temel seslerle sinir sistemini düzenlemeye çalışması önemli. Çünkü ilgili bir takım seslerin, vücut üzerinde etkili olduğunu biliyoruz. Mesela pes seslerin biraz daha motor ve hareketle ilişkili ve similay sistem üzerinde etkiliyken biraz daha orta frekansların dil ve konuşmayla ilişkili olduğunu biliyoruz. Bununla ilgili zaten literatür çalışmaları var. ABD’de ve Kanada’da bir takım eğitimler neticesinde AKÜ Biomedikal Mühendisliğinde bu bilgileri harmanlayarak bir neurosound cihaz oluşturduk. Bu neurosound cihazı, şu an en çok kullandığımız hedef kitle nörogelişimsel bozukluğu olan, dikkat eksikliği hiper aktivite, disleksi ve öğrenme bozukluğu olanlar. Projenin ikinci bir aşaması otizmli çocuklar oldu. Orada da güzel sonuçlar alıyoruz. Bir sesin hiçbir şekilde manyetik uyarım olmadan, herhangi bir sinirsel aktivasyon kullanmadan, herhangi bir yan etkisi olmadan bu kadar etkili olabilmesi bizleri gerçekten çok şaşırttı. Otizmin bildiğiniz gibi en önemli sıkıntısı iletişim kurmamasıdır. Bu anlamda test sonuçlarına göre olumlu sonuçlar aldı. Bu projenin, bir parçası olmaktan gurur duyuyorum. Bu anlamda da hem mesleki hem de kişisel olarak onsuz bir tatmin içerisindeyiz".
Neurosound Cihazları ve Programları Uygulama Merkezi çocuk gelişim uzmanı Merve Tayız da çocukların problemlerinin daha çok okul öncesi ve okul döneminde ortaya çıktığını ifade ederek, ailelerin genellikle dikkat eksikliği, akademik başarısızlık gibi farklı problemlerle geldiklerini ifade etti.
