Yerli ve milli patates tohumları laboratuvarda üretiliyor
Nevşehir’de bugüne kadar 7’si tescilli 10’u tescil sürecinde 17 farklı yerli tohum geliştirilen çalışmayla Türkiye’nin tohumculukta dışa bağımlılığının ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Türkiye'yi 2002 yılında kurulan Doğa Tohumculuk, 7'si tescilli, 10'u ise tescil sürecinde olan 17 yerli patates çeşidi geliştirdi.
Türkiye'nin ilk yerli mor patatesi "İlkmor" başta olmak üzere ''Zirve'', ''Doruk'', ''Kutup'', ''Bahar'', ''Kaya'', ''Volkan'' adındaki yerli ve milli patates tohumları ile Türk çiftçisinin ihtiyacını karşılayan firma, ''Ayaz'', ''Yediveren'', ''Yaprak'', ''Yankı'', ''Yaldız'', ''Maden'', ''Kafkas'', ''Altay'', ''Aydos'' ve ''Petek'' adı verilen tohumları da test aşamalarının ardından yurt içi ve yurt dışına gönderecek.
Laboratuvar ortamında uzmanların hassas çalışmalarıyla ortaya çıkarılan çeşitler, son yıllarda yerli ve milli üretime yönelik uygulamalar için de Türk tohumculuğunun gelişmesi adına önemli bir adım olarak görülüyor.
Doğa Tohumculuk Yönetim Kurulu Başkanı Yakup Karahan, patates tohumu üretme fikrinin nasıl ortaya çıktığını, gösterilen gayretin ardından ulaştıkları başarılı sonuçları anlattı.
"Avrupa, Türkiye'ye yıllarca sağlıksız tohum gönderdi"
Türkiye'de, 1990'lı yılların sonunda ortaya çıkan patates siğili hastalığı nedeniyle bugün 146 bin dekar alanın patates ekimine kapalı bulunduğunu belirten Karahan, yurt dışından Türkiye'ye yıllarca bilinçli olarak hastalıklı ve kalitesiz patates tohumu gönderildiğini, bunun da verimi olumsuz etkilediğini söyledi.
Avrupa'dan patates tohumu ithal ettikleri dönemde firma yetkilileri ile yaptığı görüşmede, sağlıklı tohum talebinin reddedilmesinin ardından yerli tohum üretmek için kolları sıvadıklarını aktaran Karahan, "Yabancı firmalar ülkemize en sağlıksız, hastalıklı ve kötü tohumları veriyorlardı. Diğer ülkelere kalite yönünde çok iyi tohumlar verilirken bize ne bulurlarsa gönderiyorlardı. Bu durumu görünce tohum ithal ettiğimiz firmalara, 'Size çok iyi para veriyoruz, bize daha iyi tohum verin' dediğimde, 'Git Mars'tan al' dediler. Bu konuşmanın ardından 2002 yılında karar verip laboratuvar kurdum" dedi.
''Ar-Ge için 10 milyon dolardan fazla harcandı''
Bugüne kadar Ar-Ge faaliyetleri için 10 milyon doların üzerinde harcama yaptıklarını, azimle ve gayretle harcadıkları emeğin karşılığını aldıklarını belirten Yakup Karahan, şöyle konuştu:
"Çok sıkıntılar çektik, ürettiğimiz bitkilerde küflenme oluyordu. İlk yıllarda bir kilo tohum üretemedik. Daha sonra yeni bir laboratuvar daha kurduk. Çok iyi bir uzman ekip oluşturduk. Tohum Tescil Serfikasyon Müdürlüğünün geçen yıl Türkiye'nin farklı yörelerinde yaptığı denemelerde verim açısından ilk sıraları bizim ürettiğimiz tohumlar aldı. Her sene yeni tohum çeşidi ile tescile başvurarak ülkemize ait patates tohum çeşidi sayısını arttırıyoruz. Sadece patates üzerine çalışıyoruz. Topraklarımızı çok iyi tanıyoruz. Odağımızda, Türk çiftçisine kazandıracak çeşitleri ıslah etmek var. Çiftçiye kazandırmak için hastalıksız, kaliteli, verimli ve güvenilir tohum sunabilmek çok önemli.''
Mor patateste yerli üretim
Geçen yıl 16 bin ton tohum sertifikalandırdıklarını, bu yıl hedeflerinin 40 bin ton olduğunu vurgulayan Karahan, Türkiye'de yıllık ortalama 90 bin ton patates tohumuna ihtiyaç duyulduğunu, en kısa süreçte yurt dışından gelen tohum miktarının minimuma düşürülmesinin amaçlandığını ifade edildi.
Doğa Tohumculuk Yönetim Kurulu Başkanı Yakup Karahan, ağırlıklı olarak anavatanı Peru ile diğer Güney Amerika ülkelerinde yetiştirilen, karbonhidrat, potasyum, C vitamini, folik asit ve demir kaynağı olarak bilinen mor patatesi 15 yıllık bir çalışma neticesinde yerli tohum olarak üretmeyi başardıklarını da anlattı.
