Türkiye’nin ilk tiyatro müzesi kuruluyor
ENKA Kültür Sanat Tiyatro Buluşmaları kapsamında, kuruluş aşamasındaki Türkiye Tiyatro Vakfı tarafından düzenlenen ‘Bize Bir Tiyatro Müzesi Gerek’ başlıklı panel; Türkiye’nin tiyatro mirasının gelecek nesillere aktarılması ihtiyacına dikkat çekti. Dramaturg- yazar Esen Çamurdan, sanatçılar Can Gürzap, Tilbe Saran, Yavuz Pekman ile Özalp Birol, Deniz Koç Çeliker’in katıldığı panelde, Türkiye’nin ilk tiyatro müzesinin kuruluşuyla ilgili yapılan çalışmalar paylaşıldı.
ENKA Kültür Sanat, kuruluş aşamasındaki Türkiye Tiyatro Vakfı’nın ilk etkinliğine; Türkiye tiyatrosunun belleğini oluşturmak ve bu yönde farkındalık yaratmak amacıyla Vakfın düzenlediği “Bize Bir Tiyatro Müzesi Gerek” başlıklı panele ev sahipliği yaptı. Gazeteci-yazar Zeynep Oral’ın moderatörlüğünde düzenlenen panele; Türkiye Tiyatro Vakfı’nın kurucu üyesi dramaturg-yazar Esen Çamurdan, eğitmen-oyuncu Can Gürzap ile Tilbe Saran’ın yanı sıra Suna ve İnan Kıraç Vakfı Kültür ve Sanat İşletmesi genel müdürü Özalp Birol, Müze Sergi İşleri kurucusu Deniz Koç Çeliker ile akademisyen-oyuncu Yavuz Pekman katıldı.
“Sözlü Tarih Çalışmalarımız Başladı”
Türkiye’nin ilk tiyatro müzesini hayata geçirmek amacıyla ilk olarak Türkiye Tiyatro Vakfını kurma yoluna gidildiğini, Vakfın yakın zamanda tüzel kişiliğini kazanacağını söyleyen Esen Çamurdan, yapılan çalışmalarla ilgili şu bilgileri verdi: Müzemizin adı 'Türkiye Tiyatro Müzesi' olacak. Vakfımız, Türkiye tiyatrosu hakkında araştırmalar yapacak, tiyatro okullarıyla bu anlamda ilişki içinde olacağız. Öğrencilerden bir ekip kurduk ve sözlü tarih çalışmalarına başladık. Şu ana kadar Haldun Dormen, Duygu Sağıroğlu, Metin Akpınar, Ferhan Şensoy’la görüştük. Başka bir çalışmamız da Türkiye tiyatrosu ile ilgili kaynakların derlendiği bir veri tabanı oluşturmak. Veri tabanı çalışmalarını da İstanbul Üniversitesi Dramaturgu ve Eleştiri Bölümü lisans son sınıf öğrencileriyle yapıyoruz. Öğrenciler önce dijitalize edilmiş kitaplıkları tarayarak Türkiye tiyatrosuyla ilgili ne kadar çalışma varsa kayda geçiriyorlar. Şu anda 800’e ulaşmak üzereyiz. Dijital tarama tamamlandıktan sonra müzeler ve özel koleksiyonlar kayda geçirilecek. Hemen sonra basın yayın arşivleri taranacak.”
Türkiye’deki azınlık tiyatrolarının, tiyatro tarihi açısından büyük bir öneme sahip olduğuna dikkat çeken Çamurdan, “Bu çalışmaların yanı sıra azınlık tiyatrolarını önemsiyoruz. Bir Ermeni tiyatrosu ekibimiz var. Yahudi tiyatrosuyla ilgili bir ekip kurmak üzereyiz. Rum tiyatrosuyla ilişki kurma aşamasındayız. Bütün derdimiz bu müzede bütün Türkiye’nin mozaiğinin olması. Kültürün ortaklaşa bir olgu olduğunun bilincine varılması” dedi.
Çocukların da Ziyaret Edebileceği Bir Kültür Merkezi Olacak
Türkiye Tiyatro Müzesi’ni geleneksel müze gibi değil modern bir kültür merkezi olarak hayal ettiklerini ifade eden Çamurdan “Bildiğimiz müze gibi müze değil de bir kültür merkezi gibi olacak. Sanatla kültürü buluşturan, gösterilere ve konferanslara ev sahipliği yapan, daha önemlisi çocukları gözeten, onları da ziyaretçi olarak değerlendiren bir müze olacak” şeklinde konuştu.
Eğitmen ve oyuncu Can Gürzap, sanat müzesi kurmakta para ve mekanın öncelikli ihtiyaç olduğuna dikkati çekerken; Suna ve İnan Kıraç Vakfı Kültür ve Sanat İşletmesi Genel Müdürü Özalp Birol, konuşmasında, özel müze kurmanın teknik yanları hakkında bilgi verdi. Türk Tiyatro Vakfı'nın kuruluş aşamasında her türlü desteği vereceklerini söyledi.
Deniz Koç Çeliker ise geleneksel müzecilikle yeni müzeciliği karşılaştırarak, yeni müzecilikte altyapı, belgeleme ve arşivleme yöntemlerinin önemine değindi.
