Patara’da tespit edildi… Tam 116 yuva!
Antalya’nın Kaş ilçesindeki Patara Plajı’nda deniz kaplumbağalarının yuvalarını koruyan ekip 1 Haziran’da göreve başladı. Geçen yıl 286 yuva ile rekor kırılan plajda bu yıl şu ana kadar 116 yuva tespit edildi
Kaş'taki dünyaca ünlü Patara Plajı, caretta caretta kaplumbağalarının Türkiye'deki en önemli 22 üreme alanından biri. Bu yıl da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, Kaş Kaymakamlığı, Kaş Belediyesi'nin destekleriyle Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Eyup Başkale başkanlığında 3 kişilik uzman ekip tarafından antik plajda, caretta carettalar gözlemlenmeye devam ediyor.
DHA'nın haberine göre yeni yavruların cinsiyetlerini belirlemek için kumsal sıcaklık verileri ve yuva içi sıcaklık verileri özel cihazlarla takip ediliyor. Böylece yıl sonunda çıkan yavruların ne kadarı dişi, ne kadarının da erkek olabileceği tahmin edilebilecek.
Proje ekibinin daha önceki yıllarda uzmanlaşmış ekip tarafından oluşması, kumsalda yapılan çalışmaların daha verimli olmasını sağlıyor. Sahil koordinatörlerinden Ayfer Şirin, yaklaşık 12 yıldır deniz kaplumbağası korumasında tecrübe sahibi biri olarak kendi bilgilerini hem diğer proje ekip personeliyle hem de kumsala gelen yerli yabancı turistlerle paylaşmaya kararlı. Projenin diğer personeli Mutlu Çelik ve Muhammed Balı da her gece kumsal nöbetinde yuvaları korumaya devam ediyor. Dünyanın en uzun plajları arasında yer alan Patara Plajı'nın 12 kilometrelik bölümünde caretta carettaların yumurta bırakması ve yavru çıkışı gözlemleniyor. Bu bölümün 7 kilometresi Özel Çevre Koruma Bölgesi içinde ye alıyor. Bu yıl koronavirüs salgını, seyahat kısıtlaması nedeniyle koruma ekibi 1 Haziran'da göreve başlayabildi.
Prof. Dr. Eyup Başkale geçen sene aynı tarihte (20 Haziran) yuva sayısının 75 olduğunu söyleyerek, bu yıl şu an için yuva sayısının 116 olduğunu belirtti. Bu sene çalışmaların verimli geçmesi halinde yuva sayısının geçen senelerden daha yüksek olabileceğini aktaran Eyup Başkale, Patara kumsalında sadece tür koruma çalışmalarının yapılmadığını aynı zamanda ekosistem temelli koruma çalışmalarını da beraber yürüttüklerini ve kumsalın yakın çevresindeki tüm canlıları izlediklerini, koruma altına aldıklarını anlattı.
Gözlem ekibine, geçen yıllarda olduğu gibi sivil toplum kuruluşlarından koronavirüs salgını nedeniyle gönüllü alınamıyor. Tespit edilen her yuva yüzey altı kafeslerle, insan yoğunluğunun yaşandığı, plaja gelenlerin denize yoğun olarak girdiği bölgelerdeki yuvalar, hem yüzey altı ve hem de yüzey üstü tel kafeslerle korumaya alınıyor. Uyarıcı levhalarla yuvalar korunmaya çalışılıyor. Ayrıca kumsalın çeşitli bölgelerine yerleştirilen bilgilendirme tabelaları ile halkın bilinçlendirmesi sağlanıyor. Kumsaldaki bilgilendirme ofisinde de gelen ziyaretçilere Türkçe ve İngilizce bilgilendirme ve farkındalık çalışmaları sürdürülüyor.
Patara Plajı'nda, caretta carettalar 15 Mayıs'tan 15 Eylül'e kadar yumurta bırakıyor, yuvalardan yavru çıkışı gerçekleşiyor. 15 Mayıs- 15 Eylül tarihleri arasında sabah 08.00'den akşam saat 20.00'ye kadar, antik plajdan insanlar yararlanabiliyor. Akşam saat 20.00'den sabah saat 08.00'e kadar plaja insan girişi yasak ve bu sürede plajdan caretta carettalar yararlanıyor. Geçen yıl yavrulama dönemi boyunca Patara Plajı'nda 286 caretta caretta yuvası tespit edilmişti. Bu yuva sayısı izleme çalışmalarının yapıldığı son 30 yıl içindeki en yüksek yuva sayısıydı. 2020 yılı yuvalama sezonunda plajda koronavirüs nedeniyle insan kullanımının azalması neredeyse kumsala çıkış yapan tüm kaplumbağaların yuva yaparak denize geri dönmelerini sağlıyor. Bir ana caretta caretta yuvaya 20 ile 150 arasında yumurta bırakıyor. Her 100 yumurtadan ortalama 80 yavru çıkıyor. Yuvaya bırakılan yumurtalardan 45 ile 60 gün sonra yavrular çıkıyor.
Prof. Dr. Eyup Başkale başkanlığındaki ekibin tek isteği, insanların koruma önlemleri kapsamında alınan yasaklara uyması, hiçbir şekilde kumsala araç ile girilmemesi ve özellikle yüzyılımızın en önemli sorunlarından biri olan evsel ve kimyasal atıkların kumsala bırakılmaması ve ekibin koruma amaçlı koyduğu işaretlemeleri ya da yuva kafeslerinin kaldırılmaması.
