Dünyanın en nadir primatını kurtarmak için “umut köprüsü” oluşturuldu
Dünyada yalnızca Çin’in Hainan adasında yaşayan ve 30 üyesi kalan Hainan gibbon adlı dünyanın en nadir primat türleri adada meydana gelen bir toprak kayması nedeniyle birbirnden ayrıldı. Bilim insanları, mahsur kalan hayvanların, popülasyonun diğer üyeleriyle tekrar yakınlaşıp çiftleşebilmesi için ağaçlar arasında “umut köprüsü” adını verdikleri yapay bir halat oluşturdu.
Hong Kong'daki Kadoorie Çiftliği ve Botanik Bahçesi tarafından yürütülen bir koruma programı kapsamında dünyanın en nadir primat türü olan “Hainan gibbon”un yok olmasını önlemek için çalışma başlatıldı.
DÜNYADA SADECE 30 TANE KALDILAR
Sadece Çin’in Hainan adasında yaşayan ve dünyada 30 tane kalan primatın doğal ortamı meydana gelen bir toprak kayması nedeniyle ikiye ayrıldı. Sık ağaçların bulunduğu adada 9 hayvan ayrı düştü. Yaşam alanları içinde, sadece ağaçtan ağaca hareket eden hayvanlar, ağaçlar arasındaki mesafenin açılması durumda oldukları yerde mahsur kalıyor.
Popülasyonun geri kalanına uzak mesafe nedeniyle ulaşamayan ve yiyecek bulması zorlaşan Hainon gibbonları için araştırmacılar 18 metre uzunluğunda yapay bir halat oluşturdu.
Ağaçları yeniden birbirine bağlayan bu “umut köprüsü” sayesinde maymunların birbirleriyle etkileşime geçme ve çiftleşme olasılığının artırılması amaçlanıyor.
İLK KEZ İP ÜSTÜNDE HAREKET ETMEYİ ÖĞRENDİ
Koruma bilimcileri, yapay halatı nesli tükenmekte olan türler için önemli bir cankurtaran ıolabileceğini ve adadaki ormanların eski ihtişamına kavuştuğunu söyledi. Daha önce, Orangutan da dahil olmak üzere az sayıda primatın yapay halat köprüleri kullandığı görüldü. Ancak, Hainan gibbonı ilk kez ip üstünde hareket etmeyi öğrendi.
Scientific Reports adlı dergide yayımlanan çalışma kapsamında, primatların görüntülerini kaydeden bilim insanları, ayrıca arkadaşlarından ayrı düşen Hainan gibbonların ipi kullanmakta ustalaştığını açıkladı.
AMAÇ POPÜLASYON SAYISINI ARTIRMAK
Koruma merkezinden Doktor Bosco Chan, halatlı köprünün çeşitli koruma çabalarının bir parçası olarak popülasyon sayısını artırmaya yardımcı olacağını söyledi.
KORUMA ÇABALARIYLA, 2003 YILINDAN BU YANA SAYILARI ARTTI
Chan, "Rezervde çalışmaya başladığımızda, 2003 yılında tüm dünyada toplam 13 bireyin kaldığı yalnızca iki grup bulabildik. Gibbon nüfusu, sırasıyla 2011 ve 2015 yıllarında üçüncü ve dördüncü bir aile grubu oluşturarak yavaş yavaş iyileşti. 2020'nin başında, beşinci grubun oluşumunu doğruladık ve dünya nüfusu 30'dan fazla bireye geri döndü. Bu türlerin yavaş yavaş iyileştiğini gösteriyor ve artık onların kurtarılabileceğine dair umut taşıyoruz” ifadelerini kullandı.
Bununla birlikte Chan, türlerin neslinin tükenmesinin önlenmesinde ağaçlandırmaya öncelik verilmesi gerektiğini söyleyerek, "Kaçak avlanmayı etkili bir şekilde kontrol ettiğimizden, gibbonlar için en uygun habitat olan ova ormanlarını genişlettiğimizden ve herhangi bir tehdidi önlemek için gibbon gruplarını izlemeye devam ettiğimizden emin olmalıyız” ifadelerini kullandı.
NESİLLERİ KRİTİK TEHLİKE ALTINDA
Hainon gibbonları bir dönem Çin’in her yerinde bulunmasına rağmen, kaçak avlanma ve habitat yıkımı nedeniyle şu anda yalnızca Hainan Adası’nda yaşıyor. Dünyada Hainon gibbonları dışında 20 çeşit gibbon türü Hindistan ve Borneo adasındaki çeşitli ormanlarda yaşıyor. Ancak, pekçoğu kaçak avlanma ve ormanların tükenmesi nedeniyle tehdit altında bulunuyor.
Çin'de kısa süre önce iki gibbon türü nesli tükendi ve Hainan gibbon (Nomascus hainanus) da dahil olmak üzere hayatta kalan tüm Çin türleri, Uluslararası Doğa Koruma Birliği tarafından “Kritik Tehlike Altında” olarak sınıflandırıldı.
