Türkiye’de 2020 verilerine göre, Ulusal Engelli Veri Sistemine kayıtlı 2,5 milyondan fazla engelli yaşıyor. Zihinsel engelli sayısı ise 500 binden fazla... İstanbul’da yaşayan engellilerin sayısı da oldukça fazla... Onların diş tedavisi için özel merkezler gerekiyor. Çünkü hastaların çoğuna olağan işlemler bile genel anestezi altında yapılmak zorunda.

Marmara Üniversitesi Başıbüyük Kampüsünde ayrı bir bina olarak kurulacak Engelsiz Diş Sağlığı Merkezi, İstanbul’daki bu ihtiyacı karşılayacak.

Bu merkezi kurma fikri nasıl ortaya çıktı?

Marmara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yasemin Özkan, şu anda da diş hastanesinde engelli vatandaşlara hizmet verdiklerini söylüyor ama yeni kurulacak merkez yalnızca engellilere yönelik olacak. Özkan, böyle bir merkez oluşturma fikrinin nasıl ortaya çıktığını ise şöyle anlatıyor:

“Bu benim hayalimdi. 2004 yılında dekan yardımcısı iken, bir gün saat 5’te fakülte mesaisi bitmişken bir yaşlı amca sırtında engelli torununu getirdi Adapazarı’ndan. İşte bir sürü vasıta ile gelmiş ama o zaman bizde ameliyathane yok, genel anestezi yok, uygulama yapılmıyor. O kadar üzüldüm ki... O kadar yoldan geldiler ve geri... O zaman dedim ki Allah’ım inşallah böyle bir şey nasip olur. Engelli merkezi kurabiliriz. Rabbim nasip etti; 2015 yılında dekan oldum. Daha sonra dediğim gibi buraya taşınınca alan da müsait ve rektörlüğümüze bu fikrimi paylaştım. Sağ olsun onlar da çok ilgi gösterdiler. İşte Cumhurbaşkanımıza iletildi, Maliye Bakanımıza iletildi. Teşrifatlar yapıldı. Pandemi girdiği için, her alanda olduğu gibi, burada da bir gecikme oldu ama inşallah 2023 yılında Türkiye’nin en kapsamlı engelli ağız diş sağlığı merkezini açacağız.”

“Çünkü bu hastaların sadece diş problemleri yok. Yani bu hastaların diş ile birlikte sistemik birtakım problemleri de var. Kalplerinde problem olabiliyor, böbreklerinde problem olabiliyor, psikolojilerinde problem olabiliyor. Dolayısıyla bir check-up’tan geçip ondan sonra işlemleri, diş işlemleri yapılması gerekiyor. Dolayısıyla her branştan hekimin olması gerekiyor. Yani bu hastaların yüzde 90’ı genel anestezi altında ameliyat oluyor. Genel anestezi için de birtakım kriterlerin olması gerekiyor. Kan değerleri, akciğer röntgenleri, hepsinin tam olması gerekiyor. Solunum probleminin olmaması gerekiyor.”

Tüm detaylar engellilerin ihtiyaçlarına yönelik düzenleniyor

Özkan, “Biz orada engelli hastalar için özel ünitler yapacağız. Engelli hastalar için özel ameliyathaneler yapacağız. Yani tamamen engelli bireye, işte merdivenlerinden, yürüyüşünden, yatağından her şeyi sırf onlara özel bir anlayışla yapılmış olacak” diyor.

Kurgu: Cihan Karaahmetoğlu