Kocaeli’de büyük keşif… Dünyada bir ilk!
Kocaeli’nin İzmit ilçesindeki Nikomedya Batı Nekropolü’nde yürütülen kurtarma kazısı sonucunda Diocletianus veya 1. Konstantin’in yaveri olduğu değerlendirilen askere ait lahit bulundu
İzmit'te 2017'de İSU Genel Müdürlüğü bahçesinde yapılan inşaat sırasında gün yüzüne çıkan Nikomedya Batı Nekropolü'ndeki lahitlerle ilgili araştırmalar devam ediyor.
AA'nın haberine göre lahitlerden birindeki Latince ifadelerin çevirisi sonucunda lahdin imparator koruyucusu unvanlı Tziampo isimli askere ait olduğu tespit edildi.
Roma imparatorlarından Diocletianus veya 1. Konstantin'in yaveri olduğu tahmin edilen Tziampo'nun lahdi, ilk defa bir imparator korumasına ait lahdin yazıtı, içindeki iskelet ve mezar hediyeleriyle bir bütün olarak bugüne ulaşması bakımından dünyada ilk olma özelliği taşıyor.
Çevirisi yapılan yazıtta, "Yeraltı Tanrılarına! Dacia Minor Eyaleti'ndeki Pieucens (pisuens) bölgesi kökenli, imparator koruyucusu (protector divini lateris) Tziampo bu mezar anıtını yeniden yaptırdı. (Ben) 50 yıl yaşadı(m). Bu mezara oğlum Severus yahut da eşim dışında (başka hiç kimsenin) gömülmesine izin vermiyorum.
9 yıl süvari, 11 yıl ordinarius ve 10 yıl protector (koruyucu) olarak askerlik yaptım. Şayet birisi bu mezara bir başkasını gömmeye cesaret ederse fiscusa (Roma imparatorlarının kişisel sandığı) 20; kent kasasına 10 follis (madeni para) ödeyecektir. Tüm askerliğim 30 yıl sürdü. Hoşça kalın!" ifadeleri yer alıyor.
Kocaeli Müze Müdürü Serkan Gedük, 2017 ve 2019 yılları arasında nekropol (toplu mezarların bulunduğu bölge) alanında yapılan kurtarma kazılarında 37 mezar tespit edildiğini, bunlardan 32'sinin kiremit mezar, 5'inin lahit mezar olduğunu söyledi. Lahitlerden 4'ünde yazıt olduğunu dile getiren Gedük, Marmara Üniversitesinden Doç. Dr. Hüseyin Sami Öztürk'le yapılan bilimsel çalışmalar neticesinde Latince yazıtlı bir mezarın Nikomedya ve Roma tarihi açısından ayrı bir önem taşıdığının ortaya çıktığını kaydetti.
Gedük, şu bilgileri verdi:
"Lahit sadece içerdiği yazıtta gelen bilgilerle değil, aynı zamanda in-situ (yerinde) şekilde bulunmuş iki iskelet ve küçük buluntularıyla oldukça büyük önem taşımaktadır.
Zira şimdiye kadar bilinen Roma imparatorlarının korumalarına ilişkin yazıtlar, herhangi bir başka maddi kalıntı içermeden günümüze gelmişlerdir. İlk defa bir imparator korumasına ait yazıt, lahit içinde iki iskelet ve mezar hediyeleriyle birlikte bir bütün olarak günümüze ulaşmıştır. Bu anlamda Tziampo lahdi, bu alanda dünyada bir ilktir. Bu lahdin ve lahit etrafındaki nekropolis alanının günümüze sağlam bir şekilde ulaşması bizler için büyük bir şanstır."
